İklim Değişikliği
İnsan faktörü, küresel iklim değişikliğinin temelinde yatan en çarpıcı unsurdur.
İklim Değişikliği Nedir?
İklim değişikliği konusu bu denli önemliyken, sorunun önüne geçebilmek adına il olarak “küresel iklim değişikliği nedir” sorusunun cevaplanması gerekir. Atmosferik veya astronomik değişiklikler barındıran iklim değişikliği, klimatoloji dalının ilgi alanına girer. İnsan faktörü, küresel iklim değişikliğinin temelinde yatan en çarpıcı unsurdur.
Küresel iklim değişiklikleri için en önemli iki kaynağın küresel soğuma ve küresel ısınma olduğu söylenebilir. Küresel ısınma, atmosfere salınan gazların sebep olduğu tahmin edilen sera etkisinin bir sonucu olarak bilinir. “Sera etkisi nedir?” sorusunun cevabı, güneşten yansıyan ışınların, salınan gazlar aracılığıyla tutulması olarak açıklanabilir. Küresel ısınma, yıl süresince deniz, kara ve havada ölçülen ortalama sıcaklıklarda görülen yükselme olarak ifade edilebilir. Küresel ısınma yaz sıcaklıklarının artışıyla, küresel soğuma ise düşüşüyle meydana gelir. Öyle ki, “İklim değişikliği neden olur?” sorusuna kaynak olarak küresel ısınma gösterilebilir. Ancak küresel soğuma da bu aşamada etkili olan bir diğer unsurdur.
Dünyanın hızla değişmesi ve teknolojinin gelişmesiyle birlikte sanayi faaliyetleri de artar. Bu durum, da iklim değişikliği ve küresel ısınma gibi tehditleri beraberinde getirir. İnsan hayatı, bu yeni gelişmelerle gelişip kolaylaşsa da dünyanın bu değişimlere ayak uyduramadığını söylemek yerinde olur. Bu uyum sağlayamama durumu da deniz kirliliği, çevre kirliliği ve hava kirliliği gibi yeni sorunlar ile kendini gösterir. Özellikle su kirliliğine dair sorunlar gün geçtikçe artmakta ve çevre için tehdit oluşturur. Küresel ısınma ve iklim değişikliği ile çeşitli doğa olayları da ortaya çıkmaya başlamış durumdadır. Pek çok kişi, alışık olunmayan iklim koşullarından şikâyet eder. Uzun süren kışlar, en az kış mevsimi kadar soğuk baharlar, geç vakitte gelen yazlar gibi alışılmışın dışında iklim şartları ile karşı karşıyayız. Buna ek olarak, biyosferdeki canlı çeşitliliğinin gün geçtikçe daha da azalması da yaşanan iklim değişikliği sonuçları arasında gösterilebilir. Bu durum ile canlıların yaşanan değişimlere uyum sağlayamadığı kolaylıkla görülebilir. İşin içine beşeri faktörler girdiğinde iklim değişikliğinin tehdit edici etkisi kolaylıkla ortaya çıkar. Bu hızlı değişim karşısında canlıların ayak uydurması da oldukça zor hale gelir. Bu anlamda küresel iklim değişikliği konusunda bir an önce çevre bilinci kazanmak için gereken önlemleri almalıyız.
Küresel İklim Değişikliğinin Nedenleri
Küresel iklim değişikliği nedenleri arasında aşırı ani değişimler yer alır ve bu durum çeşitli kaynaklar ile meydana gelir. Bu durumun nedenleri temel anlamda beşeri faktörler ile kuvvetli hale gelir. Aşırı soğuma ve aşırı ısınma sonucunda canlıların yok olma riski bulunur. Hatta nesli tükenen canlılar, doğadaki bu ısınma ya da soğuma durumunun bir sonucu olarak ortaya çıkar. İklim değişikliği nedenleri arasında şüphesiz en dikkat çekici olanı atmosferde gerçekleşen ısı artışıdır. Küresel ısı değişimi, insanların türlü üretimler yapması ve doğayı bilinçsizce değiştirmesinden ileri gelir. Küresel iklim değişikliği durumunun ortaya çıkmasında başta beşeri nedenler, ozon tabakasında incelme, atmosferde sera gazı ve partiküllerde meydana gelen artış ve çevrenin bilinçsiz bir şekilde tahribi sayılabilir.
İklim Değişikliğinin Sonuçları
Doğayı ve canlıları tehdit eden bu durumun kayda değer birçok sonucu vardır. Küresel iklim değişikliği ile beraber buzullar erimeye başlamıştır. Pek çok canlı türü yok olmuş ve pek çok hayvan nesli tükenmeye yüz tutmuştur. Mevsimlerin gelişinde anormal sıcaklık artışları gözlenmiştir. Su ve toprak kaynaklı pek çok hastalık ortaya çıkmıştır.
Son dönemlerde ise küresel iklim değişikliğinden kaynaklı olarak iklim ve hava dinamiklerinde tespit edilen birtakım değişimler de bulunur. Bu değişimleri şu şekilde saymak mümkündür;
- Buzulların gerilemesi
- Yağmur miktarındaki artış ve buharlaşma
- Yağmurun büyük bir kısmının sağanak şeklinde yağması
- Orman yangınlarının yüksek hızla artışı
- Fırtına ve sel gibi doğa olaylarının çok daha fazla yaşanır olması
- Mercanların renginin beyaza dönmesi
- Deniz suyu seviyesinin yükselmesi
- Denizlerdeki buzulların küçülmesi